Het geografisch informatiesysteem

Het geografisch informatiesysteem bestaat uit data van locatiegebonden objecten die op een kaart gevisualiseerd worden. Deze objecten kunnen reëel zijn, zoals: gebouwen, leidingen, woningen. Ook virtuele objecten kunnen op dezelfde wijze gevisualiseerd worden. We hebben het dan over eigendomsverhoudingen of bestuurlijke gebiedsindelingen, zoals kadastrale percelen of gemeentelijke grenzen.

De enorme hoeveelheid data wordt aangeleverd vanuit diverse instanties en organisaties en in één geografisch informatiesysteem (GIS) vastgelegd. Dit heeft als voordeel dat alle relevante data vanuit één tool geraadpleegd kan worden. De visualisatie van de (topografische) kaarten is digitaal en de data wordt er als laag overheen gezet, waarbij de gebruiker vaak zelf kan kiezen welke informatie gefilterd of uitgeschakeld moet worden.

Eén van de meest bekende geografische informatiesystemen is Google Maps, voorzien van informatie over een verscheidenheid aan locaties. Via Google Maps, kunnen we bedrijven met hun gegevens vinden, het dichtstbijzijnde restaurant zoeken of bekijken welke bezienswaardigheden er in de buurt zijn. Tevens fungeert Google Maps als navigatiesysteem en heeft het de optie om realtime verkeersinformatie weer te geven. Gekoppeld aan de GPS-data van de smartphone is de gebruiker zo altijd op de hoogte van wat er in de directe omgeving gebeurt en wat er te doen is.

Het gebruiken van GIS biedt veel voordelen. Ook de overheid ziet in het inzetten van GIS de toegevoegde waarde. Zij leveren niet alleen GIS-data aan derden aan, maar zij maken zelf ook gebruik van GIS. De ontsluiting van big data en de verstedelijking biedt overheden de mogelijkheid om de digitale transitie verder vorm te geven, zodat smart communities en smart cities ontstaan. Complexe vraagstukken zoals bevolkingsgroei en vergrijzing, een krappe woningmarkt, luchtvervuiling, criminaliteit, veiligheid, bereikbaarheid, gezondheidszorg en klimaatverandering vragen om een integrale aanpak en samenwerking tussen overheid, inwoners en andere betrokken instanties. Dit leidt tot betere beslissingen en efficiënte oplossingen.

GIS is ideaal voor grote organisaties met veel gebouwen en onoverzichtelijke of complexe terreinen. Denk aan een locatie als Schiphol die een eigen geografisch informatiesysteem heeft ontwikkeld. Hiermee maken ze niet alleen het passagiersproces voor de reiziger efficiënter; het biedt hen ook de mogelijkheid om alle assets te beheren. En dat dát er veel zijn op een locatie als Schiphol, moge duidelijk zijn. Dankzij GIS wordt assetmanagement eenvoudiger, overzichtelijker en efficiënter wat uiteindelijk de veiligheid alleen maar ten goede komt.

Doordat het dus mogelijk is om alle data en elke asset van bijvoorbeeld een chemische site te koppelen aan een geografische locatie, is een logisch gevolg dat GIS een grote bijdrage kan leveren aan de risicobeheersing en crisismanagement in de zware industrie (BRZO-bedrijven).

Vanuit de meldkamer hebben de operators realtime overzicht op het gehele terrein en kan ten tijde van een incident of calamiteit ingezoomd worden op het ‘crisis’gebied. In het gebied wordt alle data weergegeven die van toepassing is voor de afhandeling van een calamiteit. Gebouwen, leidingen, wegen en afsluiters worden ingetekend door GIS-software en daar overheen kunnen de datalagen voor gevaarlijke stoffen, aanwezigheid personeel, communicatiemiddelen, brandweervoertuigen, wegafsluitingen en meteo-gegevens gelegd worden.

Alsof hij zelf ter plaatse is, kan de operator in de control room door deze ‘situational awareness’ het crisisteam of hulpdiensten optimaal aansturen en begeleiden. Door GIS te integreren in het crisismanagementsysteem heeft men alle relevante aspecten tijdens een calamiteit visueel inzichtelijk. GIS heeft dus een grote toegevoegde waarde bij crisismanagement en risicobeheersing om snel en efficiënt grip te krijgen op een incident, calamiteit of crisis. En dat is cruciaal, als iedere seconde telt.

Binnenkort zoomen wij verder in op GIS, als integraal onderdeel van de meldkamer van de toekomst. Hoe ziet de meldkamer van de toekomst eruit en welke toegevoegde waarde heeft een door big data gedreven meldkamer ten aanzien van traditionele meldkamers? Wilt u niets missen van onze toekomstige artikelen, volg ons dan op LinkedIn of Twitter en blijf altijd geïnformeerd over innovaties en nieuwe ontwikkelingen op gebied van veiligheid en beveiliging.